jueves, 18 de abril de 2019

Idiomas y el Comercio Mundial

Recientemente leí que el 55% de los consumidores prefieren hacer sus compras en su idioma nativo. Este punto me llamó la atención, así que decidí leer un poco sobre esos números.

Lo que encontré es que un informe publicado en Common Sense Advisory (CSA) de 2014 y un artículo en Harvard Business Review (HBR) de 2012, revelaron diferentes estudios pero conclusiones similares. El idioma puede ser un factor relevante a la hora de tomar decisiones sobre compras y para hacer negocios.

Hay quienes suponen que el inglés es el idioma del comercio internacional y que todos los acuerdos internacionales están firmados en inglés. Pero la respuesta podría ser diferente. Es cierto que el inglés es el idioma número uno en los negocios, pero no es el único idioma en uso y, con mucha frecuencia, no es el idioma más relevante en el comercio internacional en para la toma de decisiones.

Cuando los hombres de negocios viajan para encontrarse con sus clientes, el inglés puede ser el idioma que utilizan para comunicarse con la aerolínea de su elección, con el personal del hotel donde se alojan, para los foros internacionales y para estrechar relaciones. Pero cuando se realizan ventas directas, las reglas no escritas pueden ser las establecidas por el ex canciller alemán Willy Brandt: “Si te estoy vendiendo algo, hablo tu idioma. ¡Si estoy comprando, dann müssen Sie Deutsch sprechen! ” 

En otras palabras, el comprador final podría ser quién decide en qué idioma vamos a comunicarnos.  Hoy en día, con el crecimiento exponencial de las compras en línea, este punto tiene más relevancia. 

El artículo que leí de HBR revela que, en una encuesta, se preguntó a los usuarios de Internet de 8 países sobre sus hábitos en línea. El 72.1% dijo que pasaba la mayor parte o todo el tiempo en línea, navegación en páginas web en su propia lengua materna, y el 72.4% de los consumidores dijo que es más probable que compren en un sitio web que ofrezca servicios en su lengua materna. 

Respecto a los números que use al comienzo de este artículo (55% de los consumidores ...), pertenecen a otro estudio en el que encuestaron a personas de 10 países donde el inglés no es el primer idioma, incluidos Francia, Alemania y España, donde la mayoría de los participantes (Aproximadamente el 70%) puede hablar inglés muy bien.

Pero resultados más significativos se pueden obtenerse de un estudio ordenado por la Comisión Europea en 2011 sobre los hábitos en la Internet delos ciudadanos de la UE, que encuestó a personas de todos los estados miembros (en ese momento, Croacia aún no era miembro de la UE). En una Unión Europea multilingüe, este estudio reveló que casi 9 de cada 10 usuarios de Internet dijeron que si se les da la opción, siempre visitarán un sitio web en su propia lengua materna. Curiosamente, el 53% de las personas encuestadas dijeron que usarían el inglés si el sitio web que desean visitar no está disponible en su propio idioma. 

En 2015, el Pharmaceutical Industry news, un sitio web europeo para noticias y análisis que afectan al negocio farmacéutico, publicaron un informe que indica que casi 1 de cada 4 empresas del Reino Unido y 1 de cada 6 empresas estadounidenses han perdido oportunidades de negocios en el extranjero debido a la falta de conocimientos de idiomas extranjeros. 

Hoy podemos ver que la mayoría de las compañías y organizaciones internacionales ofrecen servicios en diferentes idiomas, y sus sitios web ofrecen diferentes opciones de idiomas. Google no solo ofrece diferentes opciones por país, sino que también saben que cuando los usuarios buscan información, es probable que lo hagan en su propio idioma. ¡Y están listos para también ofrecerles respuestas en el mismo idioma!

El uso de diferentes idiomas puede abrir las puertas a un negocio exitoso. La mayoría de los clientes prefieren tomar decisiones de compra en su propio idioma. Pero el uso del inglés al comenzar una nueva empresa con presencia en Internet no es una mala idea. El inglés es el idioma predominante de Internet y para finales de 2017, según Internet World Statistics, el 25,4% de los usuarios de Internet son angloparlantes y sus países tienen una gran penetración de Internet. Según esta misma estadística, el español ocupa el tercer lugar como la lengua más usada de la red, detrás del inglés y el chino. Por cierto, se puede viajar desde los Estados Unidos hasta la Patagonia recorriendo un país tras otro sin dejar de hablar español, algo que hace que esta lengua sea atractiva para el comercio internacional.     

Volviendo al uso del inglés en el comercio internacional en línea, un poco más de la mitad del contenido de Internet está en inglés, y todavía hay un segmento importante de la población que, aunque no son hablantes nativos de inglés, no tienen ningún problema en utilizar el inglés para buscar información o para hacer negocios.

Explicaré esto último desde mi propio punto de vista. El inglés no es mi lengua materna. Pero si tuviera que responder a estas preguntas, diría que yo preferiría utilizar sitios web en inglés. Las razones para explicar mi punto, aprendí a usar Internet siguiendo instrucciones en inglés y los primeros sitios que visité fueron todos en inglés. Cuando comencé a buscar sitios en español, mi lengua materna, no me sentía cómodo en un 100% usando sitios diseñados en países remotos como España o Argentina, donde usan expresiones que no son comunes en mi país natal, Venezuela.

Hoy en día, los usuarios de Internet enfrentan cada vez menos problemas con la terminología, ya que el aprendizaje sobre la Internet está comenzando en las escuelas utilizando herramientas locales y muchas organizaciones internacionales ahora están utilizando una nueva herramienta para adaptar un idioma al habla  local: La Localización. Esta es la razón por la que muchos sitios tienen diferentes opciones dependiendo del país donde se vaya a usar, incluso en un mismo idioma.    

De hecho, las habilidades lingüísticas no solo pueden ser relevantes para un negocio, sino que también pueden ser una oportunidad para más negocios. 


miércoles, 17 de abril de 2019

Lingvoj kaj Monda Komerco

Lastatempe mi legis, ke 55% de la konsumantoj preferas aĉeti en sia denaska lingvo. Ĉi tiu punkto altiris mian atenton, do mi decidis legi iomete pri tiuj numeroj.

Mi trovis, ke raporto publikigita en CSA (Common Sense Advisory) el 2014 kaj artikolo en Harvard Business Review (HBR) el 2012 montris malsamajn enketojn sed similajn konkludojn. La Lingvo povas esti grava faktoro kiam ni decidas pri aĉeti kaj pri negocoj.

Oni supozas, ke la angla estas la lingvo de internacia komerco, kaj ke ĉiuj la internaciaj kontraktoj estas subskribitaj en la angla. Sed la vero povus esti tute malsama. Estas vere, ke la angla estas la unua lingvo por la internacia komerco, sed ne estas la sola lingvo uzata kaj tre ofte ne estas la plej grava lingvo.

Kiam la komercistoj vojaĝas por renkonti siajn klientojn, la angla eble estas la lingvo, kiun ili uzas por komuniki kun la fluglinio, la laboristoj de la hotelo en kiu ili gastas, kaj por internaciaj forumoj kaj por interrilati. Sed kiam ili vendas, la neskribitaj reguloj povus esti tiuj deklaritaj de la pasinta germana kanceliero Willy Brandt: "Se mi vendas al vi, mi parolas vian lingvon. Se mi aĉetas dann müssen Sie Deutsch sprechen! " 

Alivorte, la fina aĉetanto decidas en kia lingvo ni parolos.  Hodiaŭ, kun la eksponenta kresko de la e-komerco, tiu ĉi punkto havas pli da graveco. 

La artikolo, kiun mi legis el HBR, montras, ke en enketo, ret-konsumantoj el 8 landoj estis demanditaj pri iliaj interretaj kutimoj. 72.1% ol ili diris, ke plejparte aŭ ĉiam ili visitas retpaĝojn en sia propra denaska lingvo, kaj 72,4% diris, ke ili pli aĉetemas el retpaĝoj, kiu ofertas servojn en ilia denaska lingvo. 

Koncerne la procentaĵojn, kiujn mi uzis por komenci ĉi tiun artikolon (55% de konsumantoj ...), ili apartenas al alia enketo, kie ili esploris konsumantojn el 10 landoj, kie la angla ne estas la unua lingvo, landoj kiel Francio, Germanio kaj Rusio, kie la pli multo de la partoprenantoj. (ĉirkaŭ 70%) povas tre bone paroli la anglan.

Sed pli gravaj rezultoj eble venas de esploro sub aŭspicio de la Eŭropa Komisiono en 2011 pri la interreta kutimo de la EU-civitanoj. Ili enketis personojn el ĉiuj la ŝtatmembroj (En tiu tempo, Kroatio ankoraŭ ne estis EU-membro). En la plurlingva Eŭropa Unio, ĉi tiu esploro montris, ke preskaŭ 9 el 10 interretaj uzantoj diris, ke se ili havas elekton, ili ĉiam vizitos retejon en sia propra denaska lingvo. Kurioze, 53% de la enketitaj diris, ke ili uzos la anglan se la retejo, kiun ili volas viziti, ne haveblas en sia propra lingvo. 

En 2015, novaĵoj pri Farmacia Industrio, eŭropa retejo por novaĵoj kaj analizoj kiuj influas sur la farmacian komercon, publikigis raporton deklarante, ke preskaŭ 1 el 4 britaj firmaoj kaj 1 el 6 usonaj firmaoj perdis oportunon kaj eblecojn eksterlande pro manko de fremdaj lingvaj kapabloj. 

Hodiaŭ ni povas vidi, ke multaj da internaciaj kompanioj kaj organizoj ofertas servojn en diversaj lingvoj, kaj iliaj retejoj ofertas diversajn lingvajn opciojn. Google mem ne nur ofertas diversajn eblojn por landoj, sed ili scias, ke kiam uzantoj serĉas informojn, verŝajne ili petos en sia propra lingvo. Kaj ili pretas respondi en la sama lingvo ankaŭ! Google ankaŭ uzas Esperanton.  

Uzo de diversaj lingvoj povas malfermi pordojn al sukcesa komerco. Klientoj plej ofte preferas aĉeti en iliaj propraj lingvoj. Sed la uzo de la angla dum fondado de nova entrepreno ĝi estas ankoraŭ bona ideo. Ankoraŭ la angla estas la ĉefa lingvo de la interreto kaj la internacia komerco, kaj ĝis 2017, laŭ la Interretaj Mondaj statistikoj, 25,4% de la retuzantoj estas parolantoj de la angla kaj la plimulto de la loĝantaroj de tiuj landoj uzas la interreto.  

Ankoraŭ iomete pli ol duono de la interreta enhavo estas en la angla, kaj ankoraŭ ekzistas grava segmento de la klientoj, ke kvankam ne estante denaska  parolantoj de la angla, tute ne havas problemon uzi la anglan por esplori aŭ komerci, kaj ili esats preta interkonsenti en la angla.

Mi klarigos ĉi tiun lastan punkton laŭ mia propra vidpunkto. La angla ne estas mia denaska lingvo. Sed se mi volus respondi al tiuj demandoj, mi dirus, ke mi ankoraŭ preferus uzi retejojn en la angla, ĉar mi lernis kiel uzi interreton laŭ anglaj instrukcioj kaj la unuaj retejoj, kiujn mi vizitis, estis ĉiuj en la angla. Kiam mi komencis esplori retejojn en la hispana, mia denaska lingvo, mi ne estis 100% komforta uzante retejojn desegnitajn el malsamaj landoj kiel Hispanio aŭ Argentino, kie ili uzas esprimojn, kiuj en mia naskiĝlando, Venezuelo, ni ofte ne uzas.

Hodiaŭ, retuzantoj ne havas tiujn problemojn de terminologio ĉar interreta edukado komencas en la lernejoj uzante lokajn ilojn kaj multaj internaciaj organizoj nun uzas novan ilon por akomodi lingvon tiel ke lokaj personoj povas plene kompreni kaj uzi ĝin, kaj ĉi tio estas Lingvo Lokaligo. Ĉi tio estas la kialo, kial multaj retejoj ofertas retpaĝojn laŭ la vidpunkto de malsamaj landoj, eĉ en la sama lingvo.    

Do, lingvokapabloj povas esti ne nur gravaj por komerco, sed ili mem povas esti ŝanco por pli da Komerco. 

La uzo de Esperanto en internacia komerco estis rigardata kiel unu el la ĉefaj utilecoj de la lingvo. Kaj ekde la komenco ekzistis interesajn iniciatojn por atingi ĉi tiu celo.

En 1985 estis fondita la Internacia Komerca kaj Ekonomia Fakgrupo (IKEF). Ĝi estas faka Esperanto Asocio kiu laŭstatute celas al la disvastigo de Esperanto por komerci. En 2017, la vorto fakgrupo estis ŝanĝita por Federacio. 

Tamen ekzistas nova tendenco por elekti nomon en Esperanto por novaj produktoj kaj novaj kompanioj. Vi povas ĉi tie legi pri la nomo de kelkajekzemploj nur en Belgio    .


sábado, 13 de abril de 2019

Languages and Sales

Recently I read that 55% of consumers prefer to make their purchases in their native language. This point drew my attention so I decided to read a little bit about those numbers.

What I found, is that a report published in CSA from 2014 and an article in Harvard Business Review (HBR) from 2012 revealed different studies but similar conclusions. Language can be a relevant factor when making decisions regarding purchases and business.

It is assumed that English is the language of international trade and that all international agreements are signed in English. But the answer might be quite different. It is true that English is the language number one in business, but is not the only language in use, and very often in international trading is not the most relevant language in terms of decision making.

When businessmen travel to meet their client, English might be the language they use to communicate with the airline of choice, the staff of the hotel they are staying in, and for international forums and networking. But when conducting direct sales, the unwritten rules might be the ones stated by former German Chancellor Willy Brandt: “If I’m selling to you, I speak your language. If I’m buying, dann müssen Sie Deutsch sprechen!” 

In other words, the final buyer might be who decides in which language we are going to communicate.  Today, with the exponential growth of online shopping, this point has more relevance.

The article I read from HBR, reveals that in a survey, web consumers from 8 countries were asked about their online habits. 72.1% said that they spent most or all of their time online surfing websites in their own mother tongue, and 72.4% of consumers said that they are more likely to buy from a site that offers services in their mother tongue.  

Regarding the numbers I used to start this article (55% of consumers…), they belong to another study where they surveyed people from 10 countries where English is not the first language, including France, Germany, and Russia, where most of the participants (approx 70%) can speak English very well.

But more significant results may come from a study ordered by the European Commission in 2011 about the Internet habit of EU citizens, surveying people from all state members (At that time, Croatia was not yet an EU member). In a multilingual European Union, this study revealed that almost 9 out of 10 Internet users said that if they are given a choice, they will always visit a website in their own mother tongue. Interestingly, 53% of the people surveyed said that they will use English if the website they want to visit is not available in their own language.  

In 2015, Pharmaceutical Industry news, a European website for news and analysis affecting the pharmaceutical business, published a report stating that almost 1 in 4 UK companies and 1 in 6 US business have lost business opportunities abroad due to lack of foreign language skills.

Today, we can see that most of international companies and organizations offer services in different languages, and their websites offer different language options. Google itself not only offers different options per countries, but they know that when users search for information, it is likely that they will ask in their own language. And they are ready to offer answers in the same language too!

Use of different languages can open the doors to a successful business. Customers mostly prefer to make purchase decisions in their own language. But the use of English when starting a new idea is not a bad idea. Still English is the predominant language of the Internet and the international trade, and as per 2017, according to the Internet World statistics, 25.4% of the Internet users are English speakers and their countries have a very high penetration of Internet. 

Still little bit more than a half of the Internet content is in English, and there is still an important segment of the population that although they are not native English speakers, they have no problem at all using English for research or business purposes, and they do not mind to use English to close a deal.

I will explain this last point according to my own point of view. English is not my mother tongue. But if I would have to answer to those questions I would say that I still would prefer to use websites in English. The reasons to explain my point, I learnt how to use Internet based on English instructions and the first sites I visited were all in English. When I started to browse sites in Spanish, my mother tongue, I was not 100% comfortable using sites designed in remote countries like Spain or Argentina, where they use expressions that are not common in my native country, Venezuela.

Today, Internet users face less and less those problems of terminology as Internet education is starting in schools using local tools and many International organizations are now using a new tool to accommodate a language so locals can fully understand and use it, and this is Language Localization. This is the reason why many sites have distinctions on whether we are going to use it from the point of view of a country or another, even in the same language.  
   
Indeed, language skills can be not only relevant for a business, but they can be themselves an opportunity for more Business.  


martes, 9 de abril de 2019

Savi Endanĝerajn Lingvojn

Antaŭ du semajnoj, du artikoloj en la novaĵoj altiris mian atenton: la unua aperis en "The Guardian" kaj ĝi estis pri Kanada filmo kiu aperos en festivalo en Londono. La nomo de la filmo estas " SGaawaay K'uuna" (Rando de la Tranĉilo), kaj ĝi estas ĉefe en la Ĥaida lingvo, indiĝena lingvo parolata en Brita Kolumbio ke nur proksimume 20 personoj en la mondo povas paroli flue. La dua artikolo aperis en la BBC kaj ĝi estis pri la laboro de la prof-o. Ghil'ad Zuckermann, Israela fakulo, kiu provas revitaligi Aŭstraliajn endanĝerajn kaj mortintajn lingvojn, en ĉi tiu kazo li laboras kun la Barngarla lingvo, indiĝena lingvo de la sudo de Aŭstralio. Ĉi tie estas ligo al lia persona retejo . 

Ambaŭ artikoloj havas komune, ne nur ke ili estis publikigitaj en la Brita amaskomunikilaro, sed ili ambaŭ parolas pri specifaj kazoj de endanĝeraj lingvoj.   

Laŭ la UNESKO, la lingvo estas endanĝera kiam ĝiaj parolantoj ĉesas uzi ĝin, uzas ĝin en malpli da domajnoj aŭ haltigas pasi ĝin al la sekvanta generacio. Kiam unu lingvo ne plu estas la unua lingvo kiun infano lernas en lia hejmo kaj la lasta denaska parolanto forpasas, tiam ni povas paroli pri mortinta lingvo.

Oni taksas, ke ĉirkaŭ 43% de la lingvoj hodiaŭ parolataj estas endanĝeraj laŭ statistiko disponigita de UNESKO.  Sed ĉi tiu temo ricevas pli da atento. Se ni rigardas al Google pri ĉi tiu temo, ni vidos ke la plej gravaj gazetoj kaj ĵurnaloj ĉirkaŭ la mondo havas artikolojn pri endanĝeraj lingvoj. Pli kaj pli da personoj el malsamaj profesioj nun laboras en la procezo de lingva revitaligo aplikata al tiuj endanĝeraj lingvoj.

Ĝis nun la plej sukcesa ekzemplo de lingva revitaligo en la mondo estas la hebrea. Post esti mortinta dum preskaŭ 2000 jaroj, tiu lingvo estis revitaligita dum la 19-a jarcento. Nun, ekzistas 9 milionoj de parolantoj de la hebrea, el kiuj 5 milionoj estas denaskaj parolantoj. La renaskiĝo de la hebrea, lasis nin kelkajn valorajn lecionojn kiuj povas esti uzitaj en la procezo de revitaligi aliaj lingvojn: Estas eble revitaligi mortintajn lingvojn sed se ili estas konvene dokumentita, kaj ni ne devas revitaligi lingvon kiel ĝi estis antaŭe parolita. 

Hodiaŭ la revitaligistoj havas plian ilon: La Teknologio.  Organizaĵoj kiuj esploras kaj dokumentas endanĝerajn lingvojn trovis en la IT tre gravan ilon por ilian laboron. Organizaĵoj kiel “The Living Tongues uzas la teknologion por esplori endanĝerajn lingvojn kaj krei retejajn parolantaj vortaroj. Ili ankaŭ trejnas lokajn aktivulojn por registri kaj redakti frazojn en la lingvoj, kiujn ili studas. 

Google mem havas projekton por savi endanĝerajn lingvojn tra dokumentado. Tra la Projekto Endanĝeraj Lingvoj  ili provizas la teknologio je la servo de organizaĵoj kaj individuoj kiuj laboras kun tiuj lingvoj tra la Interreto por dokumenti, konservi kaj instrui ilin. La uzantoj de ĉi tiu retejo povas ne nur trovi informon pri ilia lingvo, sed ankaŭ ili povas poŝti videojn, aŭdiaj dosieroj kaj tekstoj kun ekzemploj de frazoj, kaj konversacioj.

Alia ekzemplo de la uzo de la teknologio por savi endanĝerajn lingvojn estas la Rosetta Projekto, kun la kreado de la Rosetta disko, malgranda disko kiun kapablas savi pli ol 13.000 paĝoj de informo pri 1500 lingvoj. Ĉi tiu informo inkluzivas vortprovizon, priskriboj de parolado, gramatiko, skrib-sistemoj kaj tekstoj.

National Geographic nun laboras en la kreado de la "Parolantaj Vortaroj" en diversaj endanĝeraj lingvoj. La ĉefa paĝo de la projekto montras vortaroj en lingvoj kiel Tuva (Tjurka lingvo parolita en Siberio), Siletz Dee-Nia (Atabaska lingvo simila al Navaha), Ĉamokoka (indiĝena lingvo de Paragvajo) kaj aliaj. Ili nuntempe laboras en la disvolviĝo de parolantaj vortaroj en diversaj indiĝenaj lingvoj de Latinameriko, inkluzive de Mapuĉa lingvo, Janeŝa, Pipila kaj la Vajua lingvo. La Vajua estas indiĝena lingvo parolita en la Nord Orienta parto de Kolombio kaj Okcidenta parto de Venezuelo, lingvo, ke ni ankoraŭ povas aŭdi en mia  naskiĝ-urbo, Marakajbo.

La senpaga platformo por lerni lingvojn, Duolingo, nun ofertas senpagajn kursojn por lerni la Havaja lingvo kaj la Navaha, ambaŭ endanĝeraj lingvoj, ankoraŭ parolataj en Usono. Tiuj kursoj estas disponeblaj por angla-parolantoj.

Se la teknologio per si mem estas ne sufiĉa, hodiaŭ la revitaligistoj havas nun pli da subteno de lokaj registaroj por ilia laboro tra la leĝaro, financo kaj loĝistiko. Antaŭe, la plejparto de la plej potencaj landoj havis registaroj, kiuj aktive batalis kontraŭ la multlingveco. Hodiaŭ, la plej multaj el la disvolviĝintaj landoj havas programojn kiuj aktive subtenas la revitaligo de lokaj endanĝeraj lingvoj.

Teknologio kaj registara subteno estas 2 elementoj kiuj ne ekzistis kiam la hebrea komencis lia procezo de renaskiĝo. Eble nun estas tro frue por paroli pri la rezultoj, sed....Ĉu ni vidos pli da lingvoj savitaj kaj aktive uzataj? Kiom da lingvoj, kiuj hodiaŭ estas mortintaj aŭ endanĝeraj, povos esti ekzemploj de sukcesa revitaligo?

Laŭ mia opinio, vidi kiel gravaj iniciatoj por revitaligi la endanĝeraj lingvoj uzante la ilojn provizita de la Teknologio, estas bona sciigo. Tamen, la sukceso de tiuj iniciatoj ankaŭ dependos sur kiom da personoj uzos tiujn ilojn. Mi nur ne parolas pri tiuj eventualaj parolantoj, kiuj eble havas familiajn rilatojn kun antaŭaj parolantoj de la lingvoj studitaj, sed mi dirus, ke tiuj iniciatoj devus esti malfermaj al iu ajn, kiu volas lerni ilin, kaj krei komunumojn kie tiuj lingvoj estos uzataj.

Mi sugestus similan strategion kiel la montrita por la Esperantistoj.. Dum kelkaj jaroj, la Esperantistoj alfrontis multajn obstaklojn, kun neniu registara subteno kaj uzanta ilojn kiuj ne estis kiel la iloj proponitaj per la hodiaŭa teknologio. Multaj havas ankaŭ alfrontis kritikon por paroli ĉi tiu planlingvo kaj uzi malsamajn rimedojn por subteni ĝin. La Esperantistoj nun havas komunumon kun propra kulturo, literaturo, aktivecoj kaj eĉ siaj propraj ĉiujaraj festoj. Hodiaŭ, la iloj de teknologio nur pli faciligis la uzo de Esperanto.
  
La iloj kiuj ni bezonas jam ekzistas. Pli da ideoj por revitaligi endanĝerajn lingvojn ankoraŭ venas.


sábado, 6 de abril de 2019

Salvar a los Idiomas en Peligro de Extinción

La semana pasada, hubo dos artículos en las noticias que me llamaron la atención: el primero apareció en el periódico “The Guardian” acerca de una película Canadiense que será presentado en un festival en Londres. El nombre de la película es " SGaawaay K'uuna" (Al Filo de la Navaja), y su guión está principalmente en la lengua Haida, una lengua indígena de la Columbia Británica, un idioma que solo unas 20 personas en el mundo pueden hablar con fluidez. El segundo artículo apareció en la BBC y era acerca de los esfuerzos del prof. Ghil'ad Zuckermann, un experto israelí que está tratando de revivir las lenguas australianas desaparecidas o en peligro de extinción, en este caso está trabajando con el Barngarla, un idioma aborigen del sur de Australia. Aquí hay un enlace a su sitio web personal.

Ambos artículos tienen en común, no solo que se publicaron en medios de comunicación británicos, sino que también hablan de casos específicos de idiomas en peligro de extinción.   

Según la UNESCO un idioma está en peligro cuando sus hablantes dejan de usarla, se utiliza en ámbitos más reducidos o deja de transmitirse a la siguiente generación. Cuando un idioma ya no es la primera lengua que un niño aprende en su casa y los últimos hablantes nativos fallecen, entonces podemos hablar de un idioma extinto.

Se estima que aproximadamente el 43% de los idiomas que se hablan hoy están en peligro de extinción según las estadísticas proporcionadas por la UNESCO. Pero este tema está ganando más atención. Una mirada rápida a Google sobre este tema muestra que la mayoría de los diarios y revistas más importantes del mundo tienen artículos sobre idiomas en peligro de extinción. Más y más personas de diferentes profesiones ahora están trabajando en el proceso de Revitalización de la Lengua aplicada a las lenguas en peligro de extinción.

Hasta ahora, el ejemplo más exitoso de Revitalización de la lengua en el mundo es el hebreo. Después de ser una lengua extinta durante casi 2000 años, el hebreo fue revivido en el siglo XIX DC. Actualmente hay 9 millones de hablantes de hebreo, de los cuales 5 millones son hablantes nativos. El resurgimiento del hebreo nos dejó algunas lecciones valiosas que se pueden usar en el proceso de revitalización de otros idiomas: Es posible revivir una lengua muerta en la medida en que esté debidamente documentada y no necesitamos revivir una lengua para ser hablada como se solía hablar. 

Hoy los revivalistas tienen una herramienta adicional: La Tecnología.  Las organizaciones que investigan y documentan los idiomas en peligro de extinción han encontrado en la IT una herramienta poderosa para desarrollar su trabajo. Organizaciones como The Living Tongues  (las Lenguas Vivas) están utilizando la tecnología para investigar sobre los idiomas en peligro de extinción y para crear diccionarios en línea. También capacitan a activistas locales sobre cómo grabar y editar frases en los idiomas que están estudiando. 

Google está involucrado en un proyecto para salvar idiomas en peligro de extinción a través de la documentación. A través del Proyecto de Lenguasen Peligro de Extinción esta compañía estadounidense ha puesto la tecnología al servicio de organizaciones y personas que trabajan en esos idiomas utilizando las herramientas de la Internet, para documentar, preservar y enseñar. Los usuarios de este sitio web no solo pueden acceder a información sobre su lengua de interés, sino que también pueden publicar archivos de video, audio o texto con ejemplos de frases y conversaciones de la vida real.

Otro ejemplo del uso de la tecnología para salvar a los idiomas en peligro de extinción es el Proyecto Rosetta, con la creación del disco Rosetta, un disco pequeño con la capacidad de almacenar más de 13.000 páginas de información sobre más de 1500 idiomas. Esta información incluye vocabulario, descripciones del habla, gramática, sistemas de escritura y muestras de textos.

National Geographic ha estado trabajando en el desarrollo de "Diccionarios Parlantes" en varios idiomas en peligro de extinción. La página principal del proyecto muestra diccionarios en idiomas como Tuvan (una lengua turca que se habla en Siberia), Matukar Panau (una lengua oceátnica que se habla en Papúa Nueva Guinea), Chamococo (una lengua indígena de Paraguay) y otros. Actualmente están trabajando en el desarrollo de diccionarios parlantes en diferentes lenguas indígenas de América Latina, entre las que se incluyen al  Mapundungun, Quechua Chanka, Pipil (Nahuat), Yanesha y al Wayuunaiki, esta última es una lengua indígena que se habla en las áreas del NE de Colombia y el oeste de Venezuela, una lengua que aún podemos escuchar en mi ciudad natal, Maracaibo.

La plataforma gratuita de aprendizaje de idiomas Duolingo ahora ofrece cursos para aprender Hawaiano y Navajo, dos idiomas en peligro de extinción que aún se hablan en los EE. UU. Esos cursos están disponibles para hablantes de inglés.

Si la tecnología por sí sola no es suficiente, hoy los revivalistas tienen más apoyo de los gobiernos locales para su trabajo en términos de legislación, financiamiento y logística. En el pasado, la muchos de los países más poderosos tenían gobiernos que luchaban activamente contra el multilingüismo. Hoy en día, la mayoría de los países desarrollados tienen programas que apoyan activamente el resurgimiento de las lenguas locales en peligro de extinción.

La tecnología y el apoyo de un gobierno son 2 elementos que no estaban presentes cuando el hebreo comenzó su proceso de revitalización. Quizás sea demasiado pronto para hablar sobre los resultados, pero ... ¿Vamos a ver más idiomas salvados de la extinción y usados activamente? ¿Cuántos idiomas, que hoy están extintos o en peligro de extinción, podrán ser vistos como historias exitosas de revitalización?

En mi opinión, es una buena noticia ver iniciativas tan importantes para revitalizar a los idiomas en peligro de extinción utilizando las herramientas proporcionadas por la Tecnología. Sin embargo, el éxito de esas iniciativas también dependerá de cuánta gente vaya a usar esas herramientas. No solo estoy hablando de los posibles parlantes que podrían tener conexiones familiares con antiguos hablantes de esos idiomas a estudiar, sino que diría que esas iniciativas deberían estar abiertas a todo aquel que quiera aprenderlas y crear comunidades donde se usen.  

Sugeriría un enfoque similar al que tienen los hablantes de Esperanto. Durante años, los esperantistas han enfrentado muchos obstáculos para mantener esta lengua viva, sin el apoyo de ningún gobierno y utilizando herramientas que estaban lejos de ser las herramientas ofrecidas por la tecnología actual. Muchos también se han enfrentado a las críticas por hablar y apoyar a esta lengua. A pesar de estos problemas, los hablantes de Esperanto han mantenido una comunidad con su propia cultura, literatura, actividades e incluso sus propias celebraciones anuales. Hoy en día, las herramientas de la tecnología han hecho más fácil mantener vivo y promover el Esperanto.

Las herramientas necesarias ya existen. Todavía faltan más ideas, aún por surgir, para revivir a los idiomas en peligro de extinción.


jueves, 4 de abril de 2019

Saving Endangered Languages

Last week, there were two articles in the news that drew my attention: the first one appeared in “the Guardian”, about a Canadian film that will be present in a festival in London. The name of the film is “SGaawaay K’uuna” (Edge of the Knife), and its script is mainly in the Haida language, an indigenous language from British Columbia, a language that only about 20 people in the world can speak fluently. The second article appeared on the BBC  and it was about the efforts of prof. Ghil’ad Zuckermann, an Israeli expert who is trying to revive Australian endangered and dead languages, in this case, he is working with the Barngarla language, an aboriginal language from the south of Australia. Here is a link to his personal website

Both articles have in common, not only that they were published in the British media, but they both talk about specific cases of endangered languages.    

According to the UNESCO, a language is endangered when its speakers cease to use it, use it in fewer domains or stops passing it on to the next generation. When a language is no longer the first tongue that a child learns in his home and the last native speaker dies, then we can talk about an extinct language.

It is estimated that approximately 43% of the languages spoken today are endangered according to the statistic provided by UNESCO. But this topic is gaining more attention. A quick look to Google regarding this subject shows that most of the most important magazines and newspapers around the world have articles regarding endangered languages. More and more people from different professions are now working in the process of language revival applied to those endangered languages.

So far, the world’s most successful example of language revival is Hebrew. After being extinct for almost 2000 years, this language was revived in the 19th century CE. Now, there are 9 million Hebrew speakers, of which 5 million are native speakers. The revival of Hebrew left us with some valuable lessons that can be used in the process of reviving other languages: It is possible to revive a dead language as far it is properly documented and we do not need to revive a language as it used to be.  

Today revivalists have an additional tool: Technology.  Organizations who research and document endangered languages have found in the IT a powerful tool to develop their work. Organizations like the Living Tongues are using technology to research about endangered languages and to create online talking dictionaries. They also train local activist on how to record and edit phrases in the languages they are studying.
  
Google itself is involved in a project to save endangered languages through documentation. Through the Endangered Languages Project, this American company has put technology at the service of organizations and individuals working in those languages using the world wide web tools to document, preserve and teach them. Users of this website can not only access information about their language of interest but also they can post a video, audio or text files with samples of phrases and real-life conversations.

Another example of the use of technology to save endangered languages is the Rosetta Project, with the creation of the Rosetta disk, a small disk with the capacity to store over 13.000 pages of information on over 1500 human languages. This information includes vocabulary, descriptions of speech, grammar, writing systems, and sample texts.

National Geographic has been working in the development of “Talking Dictionaries” in several endangered languages. The main page of the project shows dictionaries in languages such as Tuvan (A Turkic language spoken in Siberia), Siletz Dee-Ni (An Athabascan language similar to Navajo), Chamococo (an indigenous language from Paraguay) and others. They are currently working in the development of talking dictionaries in different indigenous languages from Latin America, including Wayuunaiki, an indigenous language spoken in areas of NE Colombia and Western Venezuela, a language that we can still listen in my city of birth, Maracaibo.

The free language learning platform Duolingo it's now offering free courses to learn Hawaiian and Navajo, two endangered languages still spoken in the USA. Those courses are available for English speakers.

If technology by itself is not enough, today revivalists have more support from local governments for their work in terms of legislation, founding and logistic. In the past, most of the most powerful countries had governments who actively fought against multilingualism. Today, most of the developed countries have programs that actively support the revival of local endangered languages.

Technology and support from a government are 2 elements that were not present when Hebrew started its process of revival. Perhaps it is too soon to talk about results, but….Are we going to see more languages saved from extinction and actively used? How many languages, that today are extinct or endangered, will be able to be seen as success stories of revitalization?

In my opinion, it is good news to see such important initiatives to revive endangered languages using the tools provided by Technology. However, the success of those initiatives will also depend on how many people are going to use those tools. I am not only speaking about those prospective speakers who might have family connections with earlier speakers of the languages to be studied, but I would say that those initiatives should be open to whoever wants to learn them and create communities where those languages are used.

I would suggest a similar approach like the one showed by Esperanto speakers. For years, Esperantists had faced many obstacles to keep this language alive, with no government support and using tools that were far from being the tools offered by today’s technology. Many have also faced criticism for speak this conlang and use different resources to support it. Despite those issues, Esperanto speakers have kept a community with its own culture, literature, activities and even their own yearly celebrations. Today, the tools of technology just made easier to keep Esperanto alive and expanding.

The tools needed already exist. More ideas to revive endangered languages are still yet to come.